Kekemelik / Hızlı Bozuk Konuşma

En yaygın akıcılık bozukluğu olan kekemelik, konuşmanın akışını, hızını ve ritmini etkileyebilecek tekrarlar (sesler, heceler, kelimeler, deyimler), ses uzatmaları, bloklar, eklemeler ve revizyonlarla karakterize olan bir kesintidir. Bu rahatsızlıklara fiziksel gerilim, olumsuz tepkiler, ikincil davranışlar, seslerden, sözcüklerden veya konuşma durumlarından kaçınma eşlik edebilir. Kekemeliğin kökenleri genellikle çocukluktadır ve çoğu çocukta 2 yaş civarında başlar.

Konuşma hassas, koordine ve zamanlı bir işlemdir. Kekemelik, konuşmanın ses, hece, sözcük, öbek ve cümle düzeyinde kesintiye uğramasıdır. Bu kesintiler tekrarlar, uzatmalar ve bloklar şeklinde olabilir. Konuşmadaki bu kesintilere ek olarak sözcük ekleme, konuşmayı değiştirme, konuşmadan vazgeçme ve gereksiz beden hareketleri eşlik edebilir.

Kekemelik insanlık var olduğundan beri görülmektedir. Antik dönemlerde ağza taş doldurma, dil altına çatal yerleştirme gibi yöntemler denenmiş fakat etkili olmadığı anlaşılmıştır. Günümüzde kekemeliğin tek bir nedeni yoktur. Kişilerin nöro-gelişimsel yatkınlıkları, aile öyküsü (%60), yaş, cinsiyet, dil gelişimi, sosyal ve duygusal faktörler kekemeliği tetikleyebilir.

Gelişimsel kekemelik genellikle 2-4 yaş arasında ortaya çıkar ve %85 ihtimalle kendiliğinden düzelir. Ancak kekemelik şiddetli, uzun süreli ve çocuğun gelişimini etkiliyorsa, okul öncesinde terapi önerilir. Değerlendirme ve terapi dil ve konuşma terapistleri tarafından gerçekleştirilir.

Kekemelik Terapisinin Amaçları

• Kekemeliği tamamen geçirmek değil, kişinin daha rahat ve akıcı konuşmasını sağlamak.
• Kekemelik anlarında daha rahat iletişim kurmasına yardımcı olmak.
• Kişinin kendisini her ortamda ifade edebilmesini desteklemek.
• Aileye danışmanlık vererek sürece dahil etmek.

Terapilerde kullanılan bazı yöntemler: Kekemelik Değiştirme (Stuttering Modification), Akıcılık Şekillendirme (Fluency Shaping), Lidcombe ve Van Riper’ın MIDVAS yaklaşımı.