Otizm Spektrum Bozukluğu
Sosyal iletişimde ve sosyal etkileşimde kalıcı hasarla ilişkilendirilen kısıtlayıcı ve tekrarlayıcı davranış paternlerinin görüldüğü kişinin aktivitelerini ve ilgilerini kısıtlayan karmaşık bir gelişimsel bozukluktur. Otizm spektrum bozukluğu (OSD), sosyal iletişim ve sosyal etkileşimdeki eksiklikler ve kısıtlı, tekrarlayıcı davranışların varlığı ile karakterize nörogelişimsel bir farklılıktır. Sosyal iletişim açıkları, ortak ilgi ve sosyal karşılıklılık yönünden bozulmaları ve sosyal etkileşim için sözel ve sözel olmayan iletişimsel davranışların kullanımındaki zorlukları içerir. Kısıtlı, tekrarlayıcı davranışlar, ilgi alanları veya aktiviteler, kalıplaşmış, tekrarlayan konuşma, motor hareketi veya nesnelerin kullanımıyla kendini gösterir; rutinlere esnek olmayan bağlılık; kısıtlı çıktılar; ve duyusal girdiye hiper ve / veya hipo duyarlılık söz konusudur. Yürütücü işlevler, zihin kuramı ve çalışma belleğinde de sorunlar gözlenebilir.
Otizmli çocuklarda sentaks ve anlamada problemler yaşanıyor olsa da en önemli problem dilin pragmatik alanında gözlenir. Pragmatik, dilin bağlam içerisindeki kullanımını açıklar.
Dilin pragmatik boyutu, kelimelerin ya da yapıların görünüşteki anlamlarında fark edilemeyen yönleri açıklamaya çalışır.
Otizmli bireylerde karşılaşılan pragmatik alandaki sorunlar oldukça çeşitlidir ve konuşmanın akıcılığını etkilediği gibi dinleyenin de mesajı almasına olumsuz etkide bulunur.
Otizmli bireylerin konuşmalarının içinde gereksiz detaylar bulunabilir, konu değişimini uygunsuz yapabilir veya hiç yapmayabilir, konuşmada normal olarak gözlenen sıra alma kurallarına bağlı kalamayabilir veya konuşmayı sürdürmede ve geliştirmede problem yaşayabilir.
Otizmli Bireyler;
- • Fiziksel nesnelerin nesneler hakkındaki düşüncelerden ne şekilde farklılaştığını anlamakta güçlük çekebilirler
- • Zihnin fonksiyonlarını anlamakta güçlük çekebilirler
- • Görünen ve gerçek arasındaki ayrımı yapmakta zorlanabilirler
- • –mış gibi davranmaları gereken oyunları oynamakta sorun yaşayabilirler
- • Duyguların basit nedenlerini anlayabilirler ancak daha karmaşık duyguları ve bunların nedenlerini anlamakta zorlanabilirler
- • Bir yüzün gözlerinin ne yöne, hangi doğrultuya ve neye baktığını anlamakta zorlanırlar
- • Başkasının perspektifini anlamakta zorlanabilirler
- • Bilerek isteyerek yapma ile kaza ile yapma arasındaki farkı anlamakta zorlanabilirler
- • Başkalarını kandırmakta zorluk çekebilirler
- • Mecazi anlamları olan cümleleri söylendiği ilk anlamıyla algılarlar
- • Dilin pragmatik çoğu özelliğini anlamakta zorlanabilirler
- • Başkalarının davranışları veya söyledikleri hakkında ne düşünebileceğinin ayırdında olmayabilirler