TADİS – Türkçe Alternatif ve Destekleyici İletişim Sistemi
TADİS (Türkçe Alternatif ve Destekleyici İletişim Sistemi), konuşma üretimi sınırlı veya olmayan bireylerde iletişimi desteklemek amacıyla geliştirilmiş, yerli bir alternatif iletişim sistemidir. Sistem, Türkiye'de dil ve konuşma terapistleri tarafından kullanılan ilk kapsamlı Türkçe temelli AAC (Augmentative and Alternative Communication) modelidir.
TADİS'in Temel Özellikleri
Türkçe Dil Yapısına Uyum
Semboller, kelime dizimi ve ek sistemi Türkçe'nin morfolojik ve sözdizimsel yapısına göre düzenlenmiştir. Bu yönüyle, İngilizce tabanlı AAC sistemlerinin Türkçe'ye çevrilmesinde yaşanan anlam kayıplarını önler.
Çok Düzeyli İletişim Desteği
Hem erken iletişim (örneğin: istek, reddetme, dikkat çekme) hem de genişletilmiş dil kullanımı (örneğin: anlatma, soru sorma, sıfat-fiil kullanımı) için sembol ve sözcük kategorileri içerir.
Çoklu Ortam Kullanımı
TADİS materyalleri basılı kartlar, panolar ve dijital platformlar (tablet uygulamaları, iletişim tahtaları) üzerinden uygulanabilir.
Kültürel Uyum ve Görsel Sadeleştirme
Görseller, Türkiye'deki çocukların günlük yaşam nesnelerine, giysilerine ve sosyal bağlamlarına uygun olarak tasarlanmıştır.
Bireyselleştirilmiş Kullanım
Her bireyin bilişsel düzeyi, motor becerileri ve iletişim ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir.
TADİS'in Klinik Kullanım Alanları
- Otizm spektrum bozukluğu
- Çocukluk çağı konuşma apraksisi
- Motor konuşma bozuklukları
- Afazi ve nörojenik iletişim bozuklukları
- Gelişimsel dil bozukluğu ve ağır fonolojik bozukluklar
TADİS'in Amacı
TADİS, Türkçe konuşan bireylerde alternatif ve destekleyici iletişim araçlarının erişilebilirliğini artırmayı, kültürel ve dilsel açıdan uygun bir iletişim sistemi sunmayı hedefler.